Czym są testy alergiczne i kiedy należy je wykonać?

0
2783
Testy alergiczne w laboratorium
Alergia to niewłaściwa reakcja organizmu na kontakt z alergenem – czynnikiem, który sam w sobie nie jest szkodliwy. | fot.: materiał partnera zewnętrznego

Z roku na rok rośnie liczba osób cierpiących z powodu alergii. Pacjenci uczuleni wyłącznie na jeden alergen, który występuje raz w roku, na przykład pyłek określonej rodziny, bardzo często mylą objawy alergiczne z infekcją.

Nieco inaczej sytuacja wygląda wówczas, kiedy uczulający alergen jest stale obecny w otoczeniu (mowa tu na przykład o sierści psa) lub kiedy alergenów jest kilka. W tej sytuacji, charakterystyczne objawy alergii takie, jak katar, kaszel czy łzawiące i piekące oczy wyraźnie wskazują, że mamy do czynienia z alergią i skłaniają do wykonania stosownych testów. Najskuteczniejszy sposób na walkę z nią to poznanie alergenu, wykluczenie go z otoczenia i uodpornienie się na jego działanie – preparaty alergiczne łagodzą jedynie objawy reakcji alergicznych, nie eliminując ich.

Czym jest alergia i alergen

Alergia to niewłaściwa reakcja organizmu na kontakt z alergenem – czynnikiem, który sam w sobie nie jest szkodliwy i u osób zdrowych nie wywołuje niepożądanych reakcji. U uczulonych pacjentów, na skutek kontaktu z nim pojawić mogą się reakcje ze strony układu oddechowego i pokarmowego oraz zmiany skórne. W układzie odpornościowym powstają wówczas swoiste przeciwciała IgE, które przy ponownym zetknięciu z alergenem prowadzą do stanów zapalnych powstających w różnych narządach – na skórze czy błonach śluzowych. Zdolność organizmu do wytwarzania przeciwciał jest uwarunkowana genetycznie, a co za tym idzie – gdy jedno z rodziców ma alergię, istnieje spore prawdopodobieństwo, że dziecko również będzie alergikiem. Ryzyko wystąpienia alergii zwiększają także czynniki środowiskowe takie, jak częste infekcje czy dym papierosowy. Ze względu na drogę wniknięcia do organizmu, alergie podzielić można na wziewne, kontaktowe, pokarmowe, polekowe oraz na jad owadów błono – skrzydlatych. Najczęstszymi alergenami wziewnymi są: sierść zwierząt, pyłki roślin, roztocza i zarodniki pleśni. Za alergię pokarmową odpowiadają natomiast orzechy, białko mleka krowiego, ryby, jaja kurze oraz owoce. Przyczyną alergii kontaktowych mogą być z kolei kosmetyki, detergenty czy metale. Alergen wywołujący reakcje alergiczne może zostać określony na bazie obserwacji lub przy pomocy testów alergicznych.

Kto powinien wykonać testy alergiczne?

Wskazaniem do wykonania testów alergicznych są wszelkiego rodzaju objawy powtarzające się systematycznie lub sporadycznie, bez konkretnych przyczyn. W przypadku alergii wziewnej najczęściej mamy do czynienia z katarem, kaszlem, obfitą, wodną wydzieliną z nosa i jego świądem oraz napadowymi atakami kichania. Towarzyszyć może im zapalenie spojówek oraz pieczenie, łzawienie, świąd i zaczerwienienie oczu. Niekiedy mamy do czynienia z sytuacją, gdy objawy pojawiają się albo nasilają w konkretnych przypadkach. Przykładowo, gdy po położeniu się do łóżka pojawia się napadowy kaszel czy duszności, a w ciągu dnia objawy ustępują, to znak, że przykre objawy są spowodowane działaniem alergenu, na przykład roztoczy czy pierza. Identyczne objawy wywoływać mogą niektóre produkty spożywcze takie, jak biały ser czy jogurt. U niektórych pacjentów, spożycie tych samych wyrobów może spowodować dokuczliwe objawy wyłącznie ze strony układu pokarmowego. Pojawić mogą się wówczas biegunka, nudności, wymioty, wzdęcia czy kolki. Niekiedy reakcje alergiczne organizmu trudno powiązać z konkretnym alergenem. Na podstawie wnikliwego wywiadu oraz badania lekarskiego, lekarz wybiera stosowne testy oraz badane alergeny. Testy alergiczne nie tylko określają alergen, lecz pomagają także ocenić stopień nasilenia alergii. Więcej informacji na temat testów alergicznych znaleźć można na stronie: https://www.claritine.pl/pl/test-alergiczny/

Testy alergiczne

Najczęściej wykonywanymi testami alergicznymi są testy skórne, które polegają na naniesieniu na przedramię lub plecy kropli alergenu i delikatnym nakłuciu naskórka. Jednorazowo nanosi się od 15 do 20 alergenów. Po około 15-20 minutach te z nich, które wywołują uczulenie powodują powstanie zaczerwienienia i pęcherzyków wokół nakłucia. Kolejny test alergiczny to test z krwi, który umożliwia określenie zawartości w krwi swoistych przeciwciał IgE dla głównych alergenów. Testy alergiczne polegają z kolei na rozpyleniu do nosa lub przyłożeniu do niego wacika nasączonego alergenem. Na podstawie reakcji określany jest uczulający alergen.

Kiedy należy wykonać testy alergiczne?

Testy skórne punktowe wykonuje się głównie u pacjentów z podejrzeniem reakcji alergicznych typu natychmiastowego, na przykład przy atopowym zapaleniu skóry. Stosowane są one także przy określaniu alergenów wziewnych. U dzieci umożliwiają one określenie alergenów pokarmowych. U najmłodszych pacjentów, poniżej 3. roku życia, nie wykonuje się testów skórnych, lecz testy z krwi. Są one pomocne również wówczas, kiedy zachodzi rozbieżność między przeprowadzonym z pacjentem wywiadem a wynikiem testów skórnych. Testy alergiczne najlepiej wykonywać wówczas, kiedy objawy reakcji alergicznych są najmniejsze. Nie zawsze jest to jednak możliwe, a o terminie ich przeprowadzenia decyduje lekarz. Przed wykonaniem testów alergicznych, na około 7-13 dni wcześniej, niezbędne jest zaprzestanie przyjmowania leków przeciwalergicznych. Należy także poinformować alergologa o wszystkich przyjmowanych przez nas lekach. Na 7 dni przed wizytą u lekarza niezbędne będzie zaprzestanie aplikowania na skórę przedramienia maści oraz kremów leczniczych, zwłaszcza tych, w składzie których znajdują się sterydy. W dniu badania zrezygnować powinno się z kolei ze spożywania produktów, co do których istnieje podejrzenie, że działają one uczulająco. Testów alergicznych ni wykonuje się po infekcjach bakteryjnych i wirusowych, antybiotykoterapii, wstrząsie anafilaktycznym oraz ciężkim napadzie astmy.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Źródła:

  • https://www.claritine.pl/pl/test-alergiczny/
  • https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/alergie/testy-alergiczne-sprawdz-na-co-masz-alergie-aa-2aZB-t56R-jgpf.html
  • https://wylecz.to/alergie/testy-alergiczne/

Materiał partnera zewnętrznego